米莎【Má-ngìn ti ke chhong 麼人適个唱】客語白話字歌詞

【Má-ngìn ti ke chhong 麼人適个唱】客語白話字歌詞

Sat lièn lìm-am ya khon m̀-to leh,
Ki-tet lìm-am yû ngit-theù ngiam-fùng kûi-phien thiên.

Sat lièn ló-lu ya chhìm m̀-to leh,
Lu-sùn ke yâ-fâ ya chhâ-m̀-tô oi khôi.

Yu-voi hàng hàng hàng án-yén,
Chhiùng sân-hong hàng-ya hàng-to hói-piên.
Sên-é kûi-thiên, mò yit-lia̍p chṳ́-yîn fông-hiong,
Pan-ya siáng-lòi, chhûng-mùn ngoi yû-sâng.

Má-ngìn ti ke chhong? Mì-fûng thiau-vú ke thai-su ha.
Má-ngìn ti ke chhong? Ngit-theù fùng-fùng ke lìm-am.
Má-ngìn ti ke chhong? Ke-thiàu nau-lièn-lièn ke sân-kô.
Má-ngìn ti ke chhong? Chhong-to yén-fông ke ngài, mien-kap hàm-hàm.

i-ya-o-hai-ya hai-ya, i-ya-na-ai-yo der-yo.
i-ya-o-hai-ya hai-ya, i-ya-na-ai-yo der-yo.

(Puyuma )
i'eman na Senay? kazu i zenan
i'eman na Senay? kazu i zevek
ayuwa~ iman na Senay
Salaw kana Semangal
ayuwa~amaw i miangel

(Hakfa)
Sân-kô chhong lòi, sîm chhiu khôi.
Thai-su sâng-kîn, ku-hiông nài.

--

（客語漢字&白話字 Hak-ngî Hon-sṳ & Pha̍k-fa-sṳ）

煞連臨暗也看毋到leh， 記得臨暗有日頭染紅歸片天。 煞連老路也尋毋到leh， 路sùn个野花也差毋多愛開。 又會行行行恁遠， 從山項行ya行到海邊。 星仔歸天，無一粒指引方向。 半夜醒來，窗門外有聲。 麼人ti該唱？微風跳舞个大樹下。 麼人ti該唱？日頭紅紅个臨暗。 麼人ti該唱？該條鬧連連个山歌。 麼人ti該唱？ 唱到遠方个捱，面頰鹹鹹。 i-ya-o-hai-ya hai-ya, i-ya-na-ai-yo der-yo. i-ya-o-hai-ya hai-ya, i-ya-na-ai-yo der-yo. (Puyuma ) i'eman na Senay? kazu i zenan i'eman na Senay? kazu i zevek ayuwa~ iman na Senay Salaw kana Semangal ayuwa~amaw i miangel （客話） 山歌唱來，心就開。 大樹生根，故鄉泥。

Sat lièn lìm-am ya khon m̀-to leh, Ki-tet lìm-am yû ngit-theù ngiam-fùng kûi-phien thiên. Sat lièn ló-lu ya chhìm m̀-to leh, Lu-sùn ke yâ-fâ ya chhâ-m̀-tô oi khôi. Yu-voi hàng hàng hàng án-yén, Chhiùng sân-hong hàng-ya hàng-to hói-piên. Sên-é kûi-thiên, mò yit-lia̍p chṳ́-yîn fông-hiong, Pan-ya siáng-lòi, chhûng-mùn ngoi yû-sâng. Má-ngìn ti ke chhong? Mì-fûng thiau-vú ke thai-su ha. Má-ngìn ti ke chhong? Ngit-theù fùng-fùng ke lìm-am. Má-ngìn ti ke chhong? Ke-thiàu nau-lièn-lièn ke sân-kô. Má-ngìn ti ke chhong? Chhong-to yén-fông kè ngài, mien-kap hàm-hàm. i-ya-o-hai-ya hai-ya, i-ya-na-ai-yo der-yo. i-ya-o-hai-ya hai-ya, i-ya-na-ai-yo der-yo. (Puyuma ) i'eman na Senay? kazu i zenan i'eman na Senay? kazu i zevek ayuwa~ iman na Senay Salaw kana Semangal ayuwa~amaw i miangel   (Hakfa) Sân-kô chhong lòi, sîm chhiu khôi. Thai-su sâng-kîn, ku-hiông nài.

本歌曲收錄於米莎x地下河《在路項》 專輯，第09首歌，2014年發行。

詞曲：米莎（溫尹嫦） 、客家傳統曲調、Sangpuy桑布伊
編曲：米莎、李孟濂、許志全
低音大提琴：李孟濂
口琴：許志全
特別演出： Sangpuy桑布伊

※ 註：（華語）專輯用字「麼人適个唱」，本文選用「麼人ti該唱」原因如下：

1. 本文使用「FHL信望愛台語客語輸入法」並參考客語信望愛網站之「客語字典查尋」
（ http://hakka.fhl.net/dict/index_hakka.html ）

2. 在客語輸入法與信望愛網站都查不到「ti」相關、合用的漢字，於是直接寫白話字（羅馬字）。中(華民)國教育部的「台灣客家與常用詞辭典」，適合的「適」字有「did、siid」發音，若翻為白話字系統大約是「tit（滴）、sṳt（失、識）、sṳ̍t（食）」...
（ https://hakka.dict.edu.tw/hakkadict/index.htm ）

3.「ke」字，在我目前自學客語幾天看來，似乎是不輸咱台語「e」的常用音，若寫「个」時，意思與台語「ê：的、個」相當。
本歌的歌名之「ke」字義為「那邊」，而介紹的「介」，客語發音為「Kie」（發音並不相同）， 所以選擇使用ke在FHL客語輸入法本來就有的候選字「該」。


--

Āu-kì 後記：

（Tâi-gí Pe̍h-ōe-jī）
Che-sī chin ū kòo-sū ê chi̍t-tiâu-koa.
2009-nî ê Hong-thai Morakot(莫拉克) chō-sêng chin-tōa ê chai-hāi,
Misa hit-tong-sî khòaⁿ-tio̍h chi̍t-phiⁿ bûn-chiong 〈我們連黃昏都失去了〉 ,
Siá-chhut chit tiâu koa ê tē-it kù koa-sû: “Sat lièn lìm-am ya khon m̀-to leh,”
（Tâi-gí hoan-e̍k : Lán soah liân e-hng lóng sit-khì--ah！）

Kî-si̍t chāi-góa sóo liáu-kái, he eng-kai sī leh kóng 「我們甚至失去了黃昏」,
To̍k-li̍p kì-chiá 胡慕情 ê chit-ê BLog.

（台語漢字）
這是真有故事ê一條歌。
2009年ê風颱Morakot造成真大ê災害，
Misa彼當時看着一篇文章〈我們連黃昏都失去了〉，
寫出這條歌ê第一句歌詞：「Sat lièn lìm-am ya khon m̀-to leh (煞連臨暗也看毋到leh)」
（台語翻譯：「咱煞連下昏朗失去ah！」）

其實在我所了解，彼應該是咧講「我們甚至失去了黃昏」，獨立記者胡慕情ê這个BLog。